Faiz lügatta, riba kelimesinin karşılığı olarak “fazlalık” manasına gelir. Faiz, aynı cinsten olan iki malın birbirleriyle değiştirilmesindeki sözleşmede bir taraf için kabul edilen- karşılığı olmayan- bir fazlalıktır. 10 gr. Altını 11 gr. Altın karşılığında satmak gibi. Bu bir gram, karşılığı olmayan bir fazlalıktır. İşte bu faizdir. Faiz bütün çeşitleriyle haramdır. Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyrulmuştur: “..Allah, alışverişi helal, faizi haram kılmıştır.” (Bakara 2/ 275). Faiz alıp verenler hakkında başka bir âyet-i kerime de: “Allah’a ve O’nun Rasûlüne karşı savaş açmış olacağını” (Bakara 2/ 279) beyan etmektedir.
Şiddetle yasaklanmış olan faizi almak da vermek de Peygamber Efendimiz (sav) tarafından lanetle karşılanmıştır (Buhari, Müslim). Faiz muamelesine şahitlik ve kâtiplik yapanlar da bu lânete muhataptır (Tirmizî)
Faiz İle İlgili ayetler
Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla
– Faiz (riba) yiyenler, ancak şeytan çarpmış olanın kalkışı gibi, çarpılmış olmaktan başka (bir tarzda) kalkmazlar. Bu, onların: “Alım-satım da ancak faiz gibidir” demelerinden dolayıdır. Oysa Allah, alış-verişi helal, faizi haram kılmıştır. Kime Rabbinden bir öğüt gelir de (faize) bir son verirse, artık geçmişi kendisine, işi de Allah’a aittir. Kim (faize) geri dönerse, artık onlar ateşin halkıdır, orada sürekli kalacaklardır. (Bakara Suresi, 275)
– Allah, faizi yok eder de, sadakaları artırır. Allah, günahkar kafirlerin hiçbirini sevmez. (Bakara Suresi, 276)
– Ey iman edenler, Allah’tan sakının ve eğer inanmışsanız, faizden artakalanı bırakın. (Bakara Suresi, 278)
– Şayet böyle yapmazsanız, Allah’a ve Resulüne karşı savaş açtığınızı bilin. Eğer tevbe ederseniz, artık sermayeleriniz sizindir. (Böylece) Ne zulmetmiş olursunuz, ne zulme uğratılmış olursunuz. (Bakara Suresi, 279)
– Ey iman edenler, faizi kat kat artırılmış olarak yemeyin. Ve Allah’tan sakının, umulur ki kurtulursunuz. (Ali İmran Suresi, 130)
– Ondan nehyedildikleri halde faiz almaları ve insanların mallarını haksız yere yemeleri nedeniyle (öyle yaptık.) Onlardan kafir olanlara pek acıklı bir azap hazırlamışızdır. (Nisa Suresi, 161)
– İnsanların mallarından artsın diye, verdiğiniz faiz Allah Katında artmaz. Ama Allah’ın yüzünü (rızasını) isteyerek verdiğiniz zekat ise, işte (sevablarını ve gelirlerini) kat kat arttıranlar onlardır. (Rum Suresi, 39)