Gusül abdesti hadesten, yani hükmi bir pislikten temizlenmektir. Gusül lügat manası itibariyle “yıkanmak” demektir. Gusül, büyük hadesten temizlenmek için kuru hiçbir yer kalmayacak şekilde bütün bedeni yıkamak demektir. Guslün diğer bir adı da boy abdestidir.
Guslü gerektiren haller şunlardır;
• Cünüplük:
İki sebeple oluşur; cinsel ilişki veya vücuttan şehvetle meninin çıkması. Meni gelsin veya gelmesin cinsel ilişki gerçekleştiğinde kadın da erkek de cünüp olur. Tenasül uzvundan gelen sıvılar üç çeşittir: Meni, mezi ve vedi. Meni, şehvetle yerinden ayrılıp şehvetli veya şehvetsiz olarak tenasül uzvundan dışarıya çıkan ve kendine özgü kokusu olan, çoğunlukla beyaz renkli koyu bir sıvıdır. Mezi, şehvetsiz olarak gelen beyaz renkli ince sıvıdır. Vedi, küçük abdestten sonra gelen, kokusuz, beyazımsı bulanık yapışkan sıvıdır. Her üçü de necistir. Şafii mezhebine göre meni necis değildir. Mezi ve medi abdesti bozar ancak gusül yapmayı gerektirmez. Meni ise gusül abdesti almayı gerektirir.
• Hayız:
Ergenlik çağına giren sağlıklı bir kadında düzenli aralıkla ve belirli bir süreyle gerçekleşen kanama halidir. 3-10 gün (Şafii mezhebine göre ise 1-15 gün) arasında sürer. Adet, aybaşı, regl, menstruasyon da denir.
• Nifas (Loğusalık):
Doğum yapan kadının rahminden gelen kana denir. Doğumdan ve uzuvları belirlemeye başlamış ceninin düşürülmesinden sonra görülen kan, nifas kanıdır. Alt sınırı olmamakla birlikte, en çok 40 gün sürer. Şafii mezhebine göre bu süre 60 gündür.
Guslün üç farzı vardır. Bunlar:
1 — Mazmaza (ağıza su vermek),
2 — İstinşak (burna su vermek),
3 — Tepeden tırnağa bütün bedeni yıkamaktır.